Verkoop rode gist rijst supplementen in Europa

6 augustus 2020

De verkoop van rode gist rijst supplementen, met de actieve stof monacoline K, wordt in Europa mogelijk aan banden gelegd. Er ligt een wetsvoorstel van de Europese Commissie waarmee ze gebruik van monacoline K in voedingsmiddelen, waaronder supplementen, willen gaan verbieden bij een dosering van 3 mg of meer. NPN werkt samen met haar Europese collega’s aan een project, om de veiligheid van rode gist rijst aan te tonen. 

Huidige situatie

Al enige tijd is er binnen de Europese landen en de EC twijfel over de veiligheid van gebruik van voedingssupplementen met monacoline K. In 2018 heeft de Europese Voedselveiligheidsorganisatie EFSA een rapport geschreven, waarin zij concludeerde dat er geen veilige inname van monacoline K in rode gist rijst kon worden vastgesteld. Kijkend naar de bijwerkingen van het gebruik van rode rist rijst, stelde EFSA dat 10 mg monacoline K niet veilig was en dat ook de hoeveelheid van 3 mg ter discussie stond, vanwege een aantal gemelde bijwerkingen aan de lever en het bewegingsapparaat.

Begin dit jaar publiceerde de Europese Commissie naar aanleiding van dit advies een wetsvoorstel waarin zij beoogt alle voedingsproducten met 3 mg monacoline K of meer te verbieden en de veiligheid van producten met minder dan 3 mg nader te onderzoeken.

Wat doet rode gist rijst en wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Rode gist rijst komt uit China, waar men meer dan 2.000 jaar geleden begonnen is met het fermenteren van witte rijst met de gist Monascus purpureus. Monacoline K in rode gist rijst draagt bij aan het behoud van normale cholesterolgehalten in het bloed[1]. Deze claim is ook goedgekeurd door de Europese Commissie, wat betekent dat fabrikanten de claim mogen gebruiken in de reclame voor hun producten bij een dosering van 10 mg per dag.

In sommige gevallen kunnen er bijwerkingen ontstaan door het gebruik van rode gist rijst supplementen, bijvoorbeeld spierpijn en maag- en darmklachten. Deze bijwerkingen lijken op die van statines, een medicijn voor het verlagen van cholesterol. Mensen die statines gebruiken wordt geadviseerd eerst een arts of apotheker te raadplegen voordat ze rode gist rijst gaan gebruiken.

Samenwerking EHPM

Op het nieuwe wetsvoorstel zal de EC eerst nog feedback van stakeholders vragen. Dit gebeurt waarschijnlijk eind 2020 of 2021. Samen met EHPM, de Europese branchevereniging, kijkt NPN naar nieuwe gegevens over de veiligheid van monacoline K. Ze ziet namelijk bezwaren tegen het huidige wetsvoorstel, omdat er van de industrie wordt verwacht dat zij de veiligheid aantonen, terwijl de EC volgens de wet de onveiligheid moet vaststellen.

Met meerdere Europese organisaties wordt nu gewerkt aan een Nutrivigilance systeem. Het doel is om een duurzaam en effectief systeem te ontwikkelen met data over monacoline K gebruik in de markt en eventuele bijwerkingen. Ook willen we de verkoop van kwalitatieve producten te bevorderen.

Kwalitatieve producten

Ook uit recente literatuur blijkt dat een betere focus op kwaliteit, zoals strengere productievoorschriften, geïmplementeerd moet worden om de consument te kunnen beschermen tegen gevaarlijke rode-gist-rijstsupplementen van lage kwaliteit. In deze expert opinie concludeert men dat leverschade niet zozeer geassocieerd is met het gebruik van rode-gist rijst an sich, maar eerder met gebruik van producten van lage kwaliteit. Deze producten bevatten bijvoorbeeld onzuiverheden of toxische stoffen als citrinine, die verantwoordelijk zijn voor de bijwerking.

Eigen keuze consument

De industrie probeert met een nutrivigilance systeem meer duidelijkheid te krijgen en inzicht te geven omtrent de veiligheid van supplementen met monacoline K en bijwerkingen te kunnen herleiden naar contaminaties. Op deze manier hoopt ze eraan bij te kunnen dragen dat de EC de consument de keuze laat om met suppletie effectief haar cholesterolniveau te verlagen


[1] Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to chitosan and reduction in body weight (ID 679, 1499), maintenance of normal blood LDL‐cholesterol concentrations (ID 4663), reduction of intestinal transit time (ID 4664) and reduction of inflammation (ID 1985) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006 https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2903/j.efsa.2011.2214