Voedingstoffen en -patronen bij het gezond ouder worden
2 maart 2023Er is nog weinig bekend over hoe variatie in voedingspatronen invloed heeft op het verouderingsproces. Tot nu toe bekijken de meeste onderzoeken het effect van één of enkele voedingsstoffen op één of enkele uitkomstmaten. Onderzoekers hebben nu geprobeerd om met een multidimensionaal kader de invloed van voeding(spatronen) op het verouderingsproces te analyseren. De onderzoekers gebruikten data van de NuAge studie in hun model. De uitkomsten van het onderzoek zijn niet eenduidig.
Bio markers
Hoewel er nog geen consensus is over wat veroudering precies is, wordt het meestal beschreven als een verlies van homeostase waarin een netwerk van processen betrokken is. Er bestaan ook al veel uitkomstmaten voor ‘mate van ontregeling’ en de ‘biologische leeftijd’. In dit onderzoek werden van ruim 1500 67-plussers elk jaar, drie jaar lang 30 bio markers gemeten. Deze stonden voor vijf systemen in het lichaam: zuurstoftransport, lever-nierfunctie, vorming van witte bloedcellen, micronutriënten en lipiden. Bij de deelnemers werden verder jaarlijks drie voedselvragenlijsten afgenomen
Verhouding van macronutriënten
Uit de resultaten van het onderzoek naar de invloed van macronutriënten blijkt direct dat de uitkomsten niet zo eenduidig zijn. Een voedingspatroon met een hoog eiwitgehalte (twee keer zo veel als gemiddeld) en een normaal koolhydraat- en vetgehalte was geassocieerd met een mindere achteruitgang van de nieren en de lever. Echter, tegelijkertijd was een voedingspatroon met een hoger koolhydraatgehalte en normaal vet- en eiwitgehalte geassocieerd met een lagere biologische leeftijd.
Vitamine E, vitamine C en transvetzuren
Uit de modellen bleek dat de inname vitamine E, vitamine C en transvetzuren het sterkst geassocieerd konden worden met disregulatie scores. Een verhoogde inname van transvetzuren was geassocieerd met slechte uitkomsten op de nieren en lever, maar bleek een klein gunstig effect te hebben op de vorming van witte bloedcellen.
Daarnaast bleek dat een hoge inname van 10 mg vitamine E (α-tocopherol), met een gemiddelde inname van vitamine C en transvetzuren een positief effect had op verschillende disregulatie uitkomsten en leidde tot lagere biologische leeftijd. Een hoge vitamine E inname samen met een lage vitamine C inname leidde niet tot positieve effecten op disregulatie uitkomsten, wat volgens de onderzoekers suggereert dat het effect van vitamine E afhankelijk is van vitamine C. In literatuur is eerder beschreven dat vitamine E en C elkaar nodig hebben voor een optimaal effect.
Nutriënten in voeding
De onderzoekers vonden sterke associaties tussen zowel macro- als micronutriënten en bio markers voor veroudering. Beide typen nutriënten zijn vaak tegelijkertijd aanwezig in voeding. Dit ondersteunt het idee dat het belangrijk is om verder te kijken dan één voedingstof tegelijk. De onderzoekers concluderen ook dat het onwaarschijnlijk is dat er één voedingspatroon bestaat die alle bio markers voor veroudering tegelijk zal verlagen. Een voedingspatroon zou wellicht in de toekomst aangepast kunnen worden op iemand zijn biologische profiel.
De onderzoekers benadrukken verder nog dat de gevonden associaties allemaal niet-lineair waren, maar u-vorm. Dat wil zeggen dat er een optimale hoeveelheid van een bepaalde voedingsstof of voedingsmiddel is. Meer is niet altijd beter.
Senior, A. M., Legault, V., Lavoie, F. B., Presse, N., Gaudreau, P., Turcot, V., … & Cohen, A. A. (2022). Multidimensional associations between nutrient intake and healthy ageing in humans. BMC biology, 20(1), 1-17.
