Rodegistrijst en bijwerkingen: een erg laag risico

15 juli 2024

Rodegistrijst komt oorspronkelijk uit China waar rijst werd gefermenteerd met de gist Monascus purpureus. Rodegistrijst wordt al eeuwenlang gebruikt in de traditionele Chinese geneeskunde en tegenwoordig ook als voedingssupplement voor het cholesterolgehalte. Bij de fermentatie worden monacolinen gevormd, waarvan monacoline K chemisch identiek is aan lovastatine, dat wordt voorgeschreven als medicijn om het bloedcholesterol te verlagen. Het gebruik van rodegistrijst kan mogelijk leiden tot bijwerkingen op de spieren en lever, die vergelijkbaar zijn met de bijwerkingen van statines. Wetenschappers hebben onderzoek gedaan naar de bijwerkingen van rodegistrijst en concluderen dat de kans op het krijgen van bijwerkingen door rodegistrijst erg klein is.

Veiligheid en regelgeving

Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat voedingssupplementen met rodegistrijst het cholesterol gehalte kunnen verlagen. Het gehalte monacoline K kan behoorlijk verschillen in voedingssupplementen, hierdoor waren er zorgen over de veiligheid ervan. De Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) heeft daarom in 2018 de veiligheid van monacoline K in rodegistrijst geëvalueerd en geconcludeerd dat 10 mg/dag mogelijk bijwerkingen op de spieren en lever kan geven. Sinds 2022 moeten producten met rodegistrijst minder dan 3 mg monacolinen per dagdosering bevatten.

Bijwerkingen en productklachten

In het onderzoek zijn twee Amerikaanse databases gebruikt waarin bijwerkingen en productklachten staan geregistreerd: FAERS, een tool met geregistreerde bijwerkingen aangegeven door de farmaceutische industrie, de gezondheidszorg en consumenten, en CEARS een database met informatie over bijwerkingen en productklachten die bij de FDA (het federale voedsel- en geneesmiddelenagentschap van de VS) zijn geregistreerd.

In de FEARS database hebben de onderzoekers 28 gevallen van bijwerkingen door rodegistrijst geïdentificeerd, waarvan er 8 betrekking hadden op de spieren en 4 op de lever. In de CEARS database vonden ze 223 meldingen van bijwerkingen bij mensen die rodegistrijst gebruikten, waarvan 53 gerelateerd aan de spieren en 29 aan de lever. Bij slechts 44 van de 223 meldingen in de CEARS database werd rodegistrijst gerapporteerd als de vermoedelijke oorzaak. Bij de andere meldingen was rodegistrijst gerapporteerd als een gelijktijdig product.

Bevindingen uit Meta-Analyses

Verschillende meta-analyses van gerandomiseerde klinische onderzoeken laten zien dat rodegistrijst effectief is in het verlagen van het totaal cholesterol, LDL-cholesterol en triglyceriden zonder ernstige bijwerkingen of significante veranderingen in lever- en nierfuncties. In de meeste studies werd een dosering boven de 3 mg rodegistrijst gebruikt.

Eén van de meta-analyses toonde daarnaast aan dat de kans op het ontwikkelen van nier- of leverschade of bijwerkingen op de spieren bij het gebruik van rodegistrijst niet groter is dan bij placebo.

Belangrijkste conclusies

De onderzoekers concluderen het risico op bijwerkingen door het gebruik van rodegistrijst erg laag is. Doordat meeste meldingen over bijwerkingen zijn gedaan voor producten die meer dan 3 mg monacoline K bevatten, nemen de onderzoekers aan dat het risico op bijwerkingen voor producten die minder dan 3 mg monacoline K bevatten nog lager is. Ook de meeste wetenschappelijke onderzoeken met rodegistrijst zijn gedaan met een hogere dosering dan 3 mg.

De onderzoekers raden aan om alleen supplementen van betrouwbare producenten met een bewezen, hoogkwalitatief productieproces te gebruiken, omdat bij kwalitatief minder goede producten het gehalte aan monacoline K sterk kan variëren.

Bron

Norata, G. D., & Banach, M. (2024). The Impact of Red Yeast Rice Extract Use on the Occurrence of Muscle Symptoms and Liver Dysfunction: An Update from the Adverse Event Reporting Systems and Available Meta-Analyses. Nutrients, 16(3), 444.