Veiligheid vitamine B6

1 september 2016

INFORMATIE BIJ ACTUALITEIT

Over veilig gebruik van vitamine B6 naar aanleiding van een uitzending van consumentenprogramma Radar op 5 september 2016 (20:30 uur NPO 1).

In de media worden soms vraagtekens geplaatst bij de veiligheid van vitamine B6. De Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA heeft een veilig niveau vastgesteld van 25 mg, andere autoriteiten achten 100 mg per dag veilig. Toch blijft er discussie en lijken soms tintelingen in handen en voeten te ontstaan door B6 gebruik. Hoge bloedwaarden zijn een logisch gevolg van het slikken van producten met hoge hoeveelheden B6 en op zichzelf geen directe reden voor ongerustheid. Bijwerkingen treden in incidentele gevallen op en lijken persoonsgebonden. Om hierover meer duidelijkheid te geven, heeft NPN, de brancheorganisatie voor voedingssupplementen bij de Universiteit van Maastricht een onderzoek gestart naar vitamine B6. Dit onderzoek loopt nog. Voorjaar 2017 verwacht NPN de resultaten van het onderzoek.

Veilig niveau

In Nederland geldt op dit moment geen maximum hoeveelheid voor vitamine B6. Op Europees niveau moeten maximale hoeveelheden nog vastgesteld worden. Er is in de wereld geen eenduidig veilig niveau bepaald. De Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA heeft een niveau vastgesteld van 25 mg vitamine B6 per dag. Daarin is echter een controversiële studie meegenomen. Andere autoriteiten hebben deze studie buiten beschouwing gelaten en komen op een veilig niveau dat veel hoger ligt. Zo acht het Amerikaanse Food and Nutrition Board 100 mg vitamine B6 per dag veilig (na toepassing van een veiligheidsfactor op een veilige waarde bij langdurig dagelijks gebruik van 200 mg), evenals de wereldwijde expertgroep voor voedingssupplementen IADSA.

Incidenteel meldingen van bijwerkingen

Bijwerkingen lijken weinig voor te komen. Er zijn enkele gevallen gemeld met neuropathische verschijnselen, zoals tintelende handen en voeten, die zouden samengaan met het gebruik van vitamine B6. Een inventarisatie door NPN bij bedrijven laat zien dat in vijf jaar tijd (2011-2015) slechts enkele gevallen gemeld zijn bij gebruik van producten met uiteenlopende dagdoseringen. Wel worden regelmatig hoge bloedwaardes B6 gemeld. Maar uit de literatuur blijkt dat er geen relatie is te leggen tussen het optreden van bijwerkingen en de hoogte van de bloedwaarde B6.

Niet dosisafhankelijk

De situaties waarin bijwerkingen optreden zijn nog onduidelijk en ingewikkeld. Naast het feit dat klachten weinig voorkomen, lijken ze niet dosisafhankelijk te zijn. Er zijn meldingen van hoge waardes vitamine B6 in het bloed zonder dat er sprake is van bijwerkingen. Andersom zijn er ook gevallen bekend met klachten en lage bloedwaardes B6. Ongerustheid over hoge bloedwaarden is onterecht, omdat deze een logisch gevolg zijn van het slikken van producten met hoge hoeveelheden B6.

Er moet nader onderzocht worden wanneer de verschijnselen optreden en welke individuele situaties tot bijwerkingen kunnen leiden. Op dit moment is nog niet duidelijk welke specifieke situaties ervoor zorgen dat er incidenteel neuropathieverschijnselen optreden en welke rol vitamine B6 daarin speelt. Het instellen van een laag maximum niveau lost dit probleem helaas niet op.

Verschillende vormen van vitamine B6

Er zijn verschillende vormen van vitamine B6. In supplementen worden twee vormen toegepast, pyridoxine HCL en pyridoxaal-5-fosfaat. Beiden zijn volgens de EFSA en Europese overheid veilig en bio-beschikbaar. Tot nu toe zijn er geen bijwerkingen bekend bij gebruik van producten met pyridoxaal-5-fosfaat. NPN is een onderzoek bij de universiteit van Maastricht gestart, waarbij wordt gekeken of een bepaalde vorm van vitamine B6 geen bijwerkingen heeft. In het voorjaar van 2017 worden de resultaten van dit onderzoek verwacht.

Waarschuwing op verpakking

Terwijl het mechanisme van bijwerkingen nog verder opgehelderd moet worden heeft NPN uit voorzorg het advies uitgebracht om bij producten met meer dan 25 mg vitamine B6 een waarschuwingstekst op te nemen dat langdurig dagelijks gebruik milde tintelingen of gevoelloosheid in ledematen kan veroorzaken.

Nut van vitamine B6

Vitamine B6 heeft verschillende functies in het lichaam. Het speelt een rol in het energiemetabolisme en in de normale werking van het zenuwstelsel. In een multivitamine zit vaak een lage dosering. In bepaalde situaties willen mensen voor een hogere dosis kiezen. Zo wordt vitamine B6 onder andere ingezet bij ongemakken rondom de menstruatie, zoals prikkelbare gevoelens. Dit hangt samen met het reguleren van de activiteit van hormonen, wat vitamine B6 doet. Een hoge dosering wordt voor specifieke doeleinden gegeven en vaak na raadpleging van een deskundige.